Δέκατο Τέταρτο Μέρος και Δεύτερη Προειδοποίηση Προσέγγισης:

Η (άλλη) Αρχή του Αποκλειόμενου Τρίτου.[1]

 

Νοέμβριος 2023.

Η συνάντηση έλαβε χώρα πριν από ένα χρόνο. Ένα ξημέρωμα του Νοεμβρίου. Έκανε κρύο. Ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μοϊσές έφτασε στην καλύβα του Καπετανάτου (ναι, μην μπερδεύεστε, τότε ήδη ο Σουπ Γκαλεάνο είχε πεθάνει, απλώς ο θάνατός του δεν είχε δημοσιοποιηθεί). Η συνάντηση με τις διοικήτριες και τους διοικητές είχε τελειώσει αρκετά αργά, και ο Σουμπ Μόι ξέκλεψε χρόνο για να περάσει και να με ρωτήσει πώς πήγαινε η ανάλυση που έπρεπε να παρουσιαστεί την επόμενη μέρα στη συνέλευση. Η σελήνη προχωρούσε τεμπέλικα προς το πρώτο της τέταρτο και ο παγκόσμιος πληθυσμός άγγιζε τα 8 δισεκατομμύρια. Στο τετράδιό μου υπήρχαν τρεις σημειώσεις:

Ο πλουσιότερος άνθρωπος του Μεξικού, ο Κάρλος Σλιμ, απευθυνόμενος σε μια ομάδα φοιτητών: «αυτό που βλέπω τώρα για όλους εσάς είναι ένα Μεξικό ευημερίας, με βιώσιμη ανάπτυξη, με πολλές ευκαιρίες δημιουργίας θέσεων εργασίας και οικονομικής δραστηριότητας» (10 Νοεμβρίου 2022). (Σημείωση: ίσως αναφέρεται στο Οργανωμένο Έγκλημα ως δραστηριότητα που δημιουργεί απασχόληση. Και, επιπλέον, με εξαγώγιμα εμπορεύματα).

«(…) ο αριθμός των ανθρώπων που αυτή τη στιγμή έχουν δηλωθεί ως εξαφανισμένοι στο Μεξικό, από το 1964 μέχρι σήμερα, ανέρχεται πλέον σε 107.201· δηλαδή, 7 χιλιάδες περισσότεροι από ό,τι τον περασμένο Μάιο, όταν και ξεπεράστηκε το ορόσημο των 100.000» (7 Νοεμβρίου 2022). (Σημείωση: να αναζητηθούν οι Αναζητήτριες.)[2]

Ο ΟΗΕ υπολογίζει τον αριθμό των Παλαιστίνιων κρατούμενων στο Ισραήλ περίπου στις 5.000, ανάμεσά τους 160 παιδιά, σύμφωνα με την Ειδική Εισηγήτρια της υπόθεσης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη από το 1967. Ο Νετανιάχου ορκίζεται αρχηγός κυβέρνησης για τρίτη φορά (Νοέμβριος 2022). (Σημείωση: όποιος σπέρνει ανέμους, θερίζει θύελλες).

-*-

Μια ρωγμή ως εγχείρημα.

Δεν είναι η πρώτη φορά που ασχολούμασταν με το θέμα. Για την ακρίβεια, τα τελευταία φεγγάρια ήταν μία σταθερά: η διάγνωση που θα βοηθούσε τη συνέλευση να πάρει μια απόφαση σχετικά με το «τι έπεται». Είχαν περάσει μήνες συζητώντας το, αλλά η ιδέα-πρόταση του Εξεγερμένου Υποδιοικητή Μοϊσές δεν κατάφερνε να πάρει μορφή, να συγκεκριμενοποιηθεί. Ήταν, ακόμα, κάτι σαν προαίσθημα.

– Το θέμα δεν είναι ότι όλες οι πόρτες είναι κλειστές, άρχισα. – Είναι ότι δεν υπάρχουν πόρτες. Όλες αυτές που μοιάζουν «πραγματικές», δεν οδηγούν πουθενά αλλού παρά στο σημείο εκκίνησης. Οποιαδήποτε απόπειρα να τις ακολουθήσει κανείς είναι απλώς μια διαδρομή μέσα σε έναν λαβύρινθο, ο οποίος, στην καλύτερη περίπτωση, σε οδηγεί στην αρχή. Στη χειρότερη, στην εξαφάνιση.

Άρα; ρώτησε ο Σουμπ Μόι ανάβοντας ένα ακόμα τσιγάρο.

– Λοιπόν, πιστεύω ότι έχεις δίκιο, το μόνο που μένει είναι να ανοίξουμε μια ρωγμή. Δεν έχει νόημα να ψάχνουμε σε άλλη κατεύθυνση. Πρέπει να φτιάξουμε μια πόρτα. Θα πάρει καιρό, σίγουρα. Και το κόστος θα είναι μεγάλο. Αλλά ναι, είναι εφικτό. Όμως όχι οποιαδήποτε. Αυτό που σκέφτεστε, κανείς, ποτέ. Ακόμα κι εγώ δεν πίστευα ότι θα άκουγα ποτέ κάτι τέτοιο, είπα.

Ο Σουμπ Μόι παρέμεινε για λίγο σκεπτικός, κοιτάζοντας το δάπεδο της καλύβας που ήταν γεμάτο αποτσίγαρα, καπνό από πίπα, καμένα σπίρτα, υγρή λάσπη και κάποια σπασμένα κλαδάκια.

Κατόπιν σηκώθηκε και, πηγαίνοντας προς την πόρτα, είπε μόνο: «Τέλος πάντων, μένει να δούμε… κι ό,τι λείπει, λείπει».

-*-

Η αποτυχία ως στόχος.

Για να καταλάβετε τι σήμαινε αυτός ο σύντομος διάλογος, οφείλω να σας εξηγήσω ένα μέρος της δουλειάς μου ως καπετάνιου. Σε αυτή την περίπτωση, μια δουλειά που κληρονόμησα από τον μακαρίτη Σουπ Γκαλεάνο, ο οποίος με τη σειρά του την παρέλαβε από τον μακαρίτη Σουπ Μάρκος.

Είναι μια δουλειά άχαρη, σκοτεινή και επίπονη: να προβλέπω τη ζαπατιστική αποτυχία.

Αν κάποιοι σχεδιάζουν μια πρωτοβουλία, εγώ ψάχνω όλα αυτά που θα μπορούσαν να την κάνουν να αποτύχει, ή, τουλάχιστον, να μειώσουν τον αντίκτυπό της. Ψάχνω το αντίθετο και αντιφατικό. Θα μπορούσαμε να το πούμε «Μάρκος Κοντρέρας».[3] Είμαι λοιπόν ο ανώτερος και μοναδικός εκπρόσωπος της «πεσιμιστικής πτέρυγας» του ζαπατισμού.

Ο στόχος είναι να επιτεθώ στις πρωτοβουλίες, με κάθε είδους αντιρρήσεις, ήδη από τη στιγμή που γεννιούνται. Υποθέτουμε ότι αυτό προκαλεί το ακόνισμα και την τελειοποίηση της πρότασης, είτε αυτή είναι οργανωτική και εσωτερικής φύσης, είτε είναι κάποια εξωτερική πρωτοβουλία, είτε συνδυασμός των δύο.

Για να μιλήσω ξεκάθαρα: ο ζαπατισμός προετοιμάζεται για την αποτυχία. Δηλαδή, φαντάζεται το χειρότερο σενάριο. Έχοντας αυτόν τον ορίζοντα ως προοπτική, καταστρώνονται όλα τα σχέδια και καθορίζονται με κάθε λεπτομέρεια οι προτάσεις.

Για να συλλάβουμε αυτές τις «μελλοντικές αποτυχίες», χρησιμοποιούμε τις επιστήμες που βρίσκονται στη διάθεσή μας. Πρέπει να ψάξουμε παντού (κι όταν λέω «παντού», εννοώ παντού, ακόμα και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τις στρατιές των bot, τα fake news και τα κόλπα που χρησιμοποιούν για να εξασφαλίσουν «ακόλουθους»), να αποκτήσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή ποσότητα δεδομένων και πληροφοριών, να τις διασταυρώσουμε και έτσι να φτάσουμε στη διάγνωση του πώς θα ήταν η τέλεια καταιγίδα και τα αποτελέσματά της.

Πρέπει να καταλάβετε ότι στόχος δεν είναι η κατασκευή μιας βεβαιότητας, αλλά μιας τρομερής υπόθεσης. Όπως θα το έθετε ο μακαρίτης: «ας υποθέσουμε ότι όλα θα πάνε κατά διαόλου». Αντίθετα με ό,τι μπορεί να πιστεύετε, αυτή η καταστροφή δεν περιλαμβάνει την εξαφάνισή μας, αλλά κάτι χειρότερο: την εξαφάνιση του ανθρώπινου είδους. Ή τουλάχιστον, όπως το ξέρουμε σήμερα.

Φανταζόμαστε αυτήν την καταστροφή και αρχίζουμε να αναζητούμε δεδομένα που να την επιβεβαιώνουν. Πραγματικά δεδομένα, όχι τις προφητείες του Νοστράδαμου ή τη βιβλική Αποκάλυψη ή άλλα παρόμοια. Δηλαδή, επιστημονικά δεδομένα. Οπότε ανατρέχουμε σε επιστημονικές δημοσιεύσεις, χρηματοοικονομικά στοιχεία, τάσεις, καταγραφές συμβάντων, και πολλές δημοσιεύσεις.

Έχοντας ως αφετηρία αυτό το υποθετικό μέλλον, ξεκινά ένα ρολόι που μετράει αντίστροφα.

-*-

Η αρχή του αποκλειόμενου τρίτου.

Έχοντας ήδη σκιαγραφημένη την εικόνα της κατάρρευσης και του αναπόφευκτού της, μπαίνει σε εφαρμογή η αρχή του αποκλειόμενου τρίτου.

Όχι, δεν είναι η γνωστή. Αυτή εδώ είναι μια επινόηση του μακαρίτη Σουπ Μάρκος. Όταν ήταν υπολοχαγός, έλεγε ότι, σε περίπτωση σφάλματος, πρώτα έπρεπε να προσπαθήσει κανείς μια λύση· δεύτερον, μια διόρθωση· και τρίτον, ε! λοιπόν δεν υπήρχε τρίτον: το συμπέρασμα ήταν ότι «δεν υπήρχε θεραπεία». Αργότερα τελειοποίησε αυτήν την αρχή, μέχρι να φτάσει σε αυτήν που σας παρουσιάζω τώρα: όταν μια υπόθεση τεκμηριώνεται από αληθινά δεδομένα και επιστημονική ανάλυση, προχωρούμε στην αναζήτηση δύο στοιχείων που να έρχονται σε αντίφαση με την προαναφερθείσα υπόθεση, με την ουσία της. Αν αυτά τα δύο στοιχεία βρεθούν, δεν ψάχνουμε πλέον το τρίτο· πρέπει τότε ή να επαναδιατυπώσουμε την υπόθεση ή να την θέσουμε αντιμέτωπη με τον πιο άτεγκτο κριτή: την πραγματικότητα.

Ξεκαθαρίζω ότι, όταν οι ζαπατίστας λένε «η πραγματικότητα», περιλαμβάνουν τις παρεμβάσεις τους σε αυτήν την πραγματικότητα. Αυτό που εσείς ονομάζετε «πράξη».

Εφαρμόζω λοιπόν αυτόν τον κανόνα. Αν βρω τουλάχιστον δύο στοιχεία που αντιφάσκουν με την υπόθεσή μου, τότε εγκαταλείπω την αναζήτηση, παρατάω αυτή την υπόθεση, και ψάχνω άλλη.

Η περίπλοκη υπόθεση.

Η υπόθεσή μου είναι: δεν υπάρχει πια θεραπεία.

Σημειώσεις:

Η ισορροπημένη συνύπαρξη μεταξύ ανθρώπου και φύσης είναι πλέον αδύνατη. Στην αντιπαράθεση θα κερδίσει όποιος έχει περισσότερο χρόνο: η φύση. Το κεφάλαιο έχει μετατρέψει τη σχέση με τη φύση σε αντιπαράθεση, σε έναν πόλεμο λεηλασίας και καταστροφής. Ο στόχος αυτού του πολέμου είναι ο αφανισμός του αντιπάλου, της φύσης στην προκειμένη περίπτωση (συμπεριλαμβανομένης της ανθρωπότητας). Με το κριτήριο της «προγραμματισμένης απαξίωσης» (ή «προβλεπόμενης λήξης») το εμπόρευμα «άνθρωποι» λήγει σε κάθε πόλεμο.

Η λογική του κεφαλαίου είναι αυτή του μέγιστου κέρδους με τη μεγαλύτερη ταχύτητα. Αυτό προκαλεί τη μετατροπή του συστήματος σε μια γιγάντια μηχανή αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων. Στην καταιγίδα, κοινωνικές σχέσεις διαταράσσονται και το μη παραγωγικό κεφάλαιο πετάει εκατομμύρια ανθρώπους στην ανεργία και, από εκεί, στην «εναλλακτική απασχόληση» στο έγκλημα και στη μετανάστευση. Η καταστροφή των εδαφών συμπεριλαμβάνει και την ερήμωση. Το «φαινόμενο» της μετανάστευσης δεν είναι το προοίμιο της καταστροφής, είναι η επιβεβαίωσή της. Η μετανάστευση παράγει το φαινόμενο των «εθνών μέσα στα έθνη», μεγάλα καραβάνια μετακινούμενων που συγκρούονται με τσιμεντένια, αστυνομικά, στρατιωτικά, εγκληματικά, γραφειοκρατικά, φυλετικά και οικονομικά τείχη.

Όταν γίνεται λόγος για τη μετανάστευση, λησμονιέται η άλλη μετανάστευση που προηγείται στο ημερολόγιο. Αυτή των αυτόχθονων λαών μέσα στα ίδια τους τα εδάφη, που τώρα μετατρέπονται σε εμπορεύματα. Δεν έχει μετατραπεί ο παλαιστινιακός λαός σε μετανάστη που πρέπει να εκδιωχθεί από την ίδια του τη γη; Δεν συμβαίνει το ίδιο με τους αυτόχθονες λαούς του κόσμου;

Στο Μεξικό, για παράδειγμα, οι γηγενείς κοινότητες είναι ο «παράξενος εχθρός» που τολμά «να βεβηλώσει» το έδαφος του τσιφλικιού του συστήματος, που εκτείνεται μεταξύ της κοιλάδας του ποταμού Μπράβο και του ποταμού Σουτσιάτε.[4] Για την καταπολέμηση αυτού του «εχθρού» υπάρχουν χιλιάδες στρατιώτες και αστυνομικοί, μεγαλεπήβολα έργα, εξαγορά συνειδήσεων, καταστολή, εξαφανίσεις, δολοφονίες και μια πραγματική βιομηχανία κατασκευής ενόχων (πρβ. https://frayba.org.mx/ ). Η δολοφονία του αδερφού μας Samir Flores Soberanes και των δεκάδων υπερασπιστών της φύσης ορίζουν το τρέχον σχέδιο διακυβέρνησης.

Ο «φόβος για τον άλλο» φτάνει σε επίπεδα κυριολεκτικής παράνοιας. Οιελλείψεις, η φτώχεια, οι αντιξοότητες και το έγκλημα έχουν ως υπαίτιό τους ένα ολόκληρο σύστημα, αλλά τώρα η ευθύνη μεταφέρεται στον μετανάστη που πρέπει να καταπολεμηθεί μέχρι να εξοντωθεί.

Η «πολιτική» προσφέρει εναλλακτικές και προσφορές, τη μια πιο ψεύτικη από την άλλη. Νέες λατρείες, εθνικισμοί –νέοι, παλιοί ή ανακυκλωμένοι–, η νέα θρησκεία των κοινωνικών δικτύων και οι νέο-προφήτες τους: οι «ινφλουένσερς». Και πόλεμος, πάντα πόλεμος.

Η κρίση της πολιτικής είναι η κρίση των εναλλακτικών λύσεων στο χάος. Η ξέφρενη διαδοχή των κυβερνήσεων της δεξιάς, της άκρας δεξιάς, του ανύπαρκτου κέντρου, και αυτού που αλαζονικά αποκαλείται «αριστερά», είναι απλά μια αντανάκλαση μιας μεταβαλλόμενης αγοράς: αν υπάρχουν νέα μοντέλα κινητών τηλεφώνων, γιατί όχι και «νέες» πολιτικές επιλογές;

Τα Έθνη-Κράτη μετατρέπονται σε εκτελωνιστές του κεφαλαίου. Δεν υπάρχουν κυβερνήσεις, υπάρχει μόνο μία Border Patrol [Συνοριακή Περίπολος] με διαφορετικά χρώματα και διαφορετικές σημαίες. Η διαμάχη ανάμεσα στο «Καλοθρεμμένο Κράτος» και το «Απισχνασμένο Κράτος» είναι μόνο μια αποτυχημένη απόκρυψη της πρωτογενούς του φύσης: της καταστολής.

Το κεφάλαιο αρχίζει να αντικαθιστά τον νεοφιλελευθερισμό ως θεωρητικό-ιδεολογικό άλλοθι, με τo λογικό του επακόλουθο: τον νεομαλθουσιανισμό. Δηλαδή, τον πόλεμο αφανισμού μεγάλων πληθυσμών για να επιτευχθεί η ευημερία της σύγχρονης κοινωνίας. Ο πόλεμος δεν είναι μια αρρυθμία της μηχανής, είναι η «τακτική συντήρηση» που διασφαλίζει τη λειτουργία και τη διάρκειά της. Η ριζική μείωση της ζήτησης για να αντισταθμίσει τους περιορισμούς της προσφοράς.

Δεν πρόκειται για έναν κοινωνικό νεοδαρβινισμό (οι δυνατοί και οι πλούσιοι γίνονται δυνατότεροι και πλουσιότεροι, και οι αδύναμοι και οι φτωχοί γίνονται ασθενέστεροι και φτωχότεροι) ή για μια Ευγονική, που ήταν ένα από τα ιδεολογικά άλλοθι του ναζιστικού πολέμου για την εξόντωση του εβραϊκού λαού. Ή όχι μόνο. Πρόκειται για μια παγκόσμια εκστρατεία εξόντωσης της πλειοψηφίας του πληθυσμού στον κόσμο: αυτής των ανθρώπων που δεν κατέχουν τίποτα. Να τους στερήσει και τη ζωή. Αν οι πόροι του πλανήτη δεν είναι αρκετοί και δεν υπάρχει ένας εφεδρικός πλανήτης (ή δεν έχει βρεθεί ακόμη, αν και εργάζονται σε αυτή την κατεύθυνση), τότε χρειάζεται να μειωθεί δραστικά ο πληθυσμός. Να αδειάσει ο πλανήτης μέσω της ερήμωσης και της αναδιάταξης, όχι μόνο ορισμένων εδαφών, αλλά ολόκληρου του κόσμου. Μια Νάκμπα για ολόκληρο τον πλανήτη.

Αν το σπίτι δεν μπορεί πλέον να επεκταθεί και δεν είναι πλέον εφικτό να γίνουν περισσότεροι όροφοι· αν οι κάτοικοι του υπογείου θέλουν να ανέβουν στο ισόγειο, να κάνουν επιδρομή στο ντουλάπι, και τι τρομερό! δεν σταματούν να αναπαράγονται· αν οι «οικολογικοί» ή οι «αειφόροι παράδεισοι» (στην πραγματικότητα είναι απλώς τα «δωμάτια πανικού» του κεφαλαίου) δεν επαρκούν· αν αυτοί του πρώτου ορόφου θέλουν τα δωμάτια του δεύτερου και ούτω καθεξής· με λίγα λόγια, αν ο «σύγχρονος πολιτισμός» και ο πυρήνας του (η ατομική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής, κυκλοφορίας και κατανάλωσης) βρίσκεται σε κίνδυνο… τότε πρέπει να εκδιωχθούν κάποιοι ένοικοι, ξεκινώντας από αυτούς του υπογείου, μέχρι να επιτευχθεί «η ισορροπία».

Αν ο πλανήτης εξαντλείται σε πόρους και εδάφη, αυτό που ακολουθεί είναι ένα είδος «δίαιτας» για να μειωθεί η παχυσαρκία του πλανήτη. Η αναζήτηση άλλου πλανήτη έχει απρόβλεπτες δυσκολίες. Φυσικά και προβλέπεται ένας αγώνας για το διάστημα, αλλά η επιτυχία του παραμένει άγνωστη. Οι πόλεμοι, από την άλλη, έχουν αποδείξει την «αποτελεσματικότητά» τους.

Η κατάκτηση εδαφών έφερε την εκθετική αύξηση των «πλεοναζόντων», των «αποκλεισμένων» ή των «αναλώσιμων». Συνεχίζονται οι πόλεμοι για τη διανομή. Οι πόλεμοι έχουν ένα διπλό πλεονέκτημα: αναζωογονούν την πολεμική παραγωγή και τις θυγατρικές της και εξαλείφουν αυτά τα πλεονάσματα με γρήγορο και ανεπανόρθωτο τρόπο.

Οι εθνικισμοί όχι μόνο θα αναδυθούν ξανά ή θα έχουν νέα πνοή (εξ ου και η παλινδρόμηση των ακροδεξιών πολιτικών προσφορών), αλλά είναι η απαραίτητη πνευματική βάση για τους πολέμους. «Ο υπεύθυνος για τις ελλείψεις σου είναι ο διπλανός σου. Γι’ αυτό χάνει η ομάδα σου». Η λογική των «φανατικών», των «οπαδικών συνδέσμων» και των «χούλιγκαν» –εθνικών, φυλετικών, θρησκευτικών, πολιτικών, ιδεολογικών, έμφυλων– ενθαρρύνει μεσαίους, μεγάλους και μικρούς σε μέγεθος πολέμους, αλλά με τον ίδιο σκοπό, της κάθαρσης.

Επομένως: ο καπιταλισμός δεν εκπνέει, απλώς μετασχηματίζεται.

Το Έθνος-Κράτος έχει πάψει εδώ και καιρό να εκπληρώνει τη λειτουργία του ως επικράτεια-κυβέρνηση-πληθυσμός με κοινά χαρακτηριστικά (γλώσσα, νόμισμα, νομικό σύστημα, πολιτισμός κ.λπ.). Τα Έθνη-Κράτη είναι τώρα οι στρατιωτικές θέσεις ενός μόνο στρατού, αυτού του καρτέλ του κεφαλαίου. Στο σημερινό παγκόσμιο εγκληματικό σύστημα, οι κυβερνήσεις είναι «τοπικά αφεντικά» που διατηρούν τον έλεγχο μιας περιοχής. Ο πολιτικός αγώνας, εκλογικός ή μη, είναι για να φανεί ποιος θα γίνει το «τοπικό αφεντικό». Η διαδικασία πώλησης «προστασίας» γίνεται μέσα από τους φόρους και τους προϋπολογισμούς για τις εκστρατείες και την εκλογική διαδικασία. Το ανοργάνωτο έγκλημα χρηματοδοτεί έτσι την αναπαραγωγή του, αν και η αδυναμία του να προσφέρει ασφάλεια και δικαιοσύνη στους υποτελείς του γίνεται όλο και πιο εμφανής. Στη σύγχρονη πολιτική, τα αφεντικά των εθνικών καρτέλ αποφασίζονται μέσω εκλογών.

Από αυτή τη δέσμη των αντιφάσεων δεν αναδύεται καμία νέα κοινωνία. Η επερχόμενη καταστροφή δεν θα επιφέρει το τέλος του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά μια διαφορετική έκφραση του ληστρικού του χαρακτήρα. Το μέλλον του κεφαλαίου είναι το ίδιο με το πατριαρχικό παρελθόν και παρόν του: εκμετάλλευση, καταστολή, λεηλασία και περιφρόνηση. Για κάθε κρίση, το σύστημα έχει πάντα πρόχειρο έναν πόλεμο ως τρόπο επίλυσής της. Επομένως: δεν είναι δυνατό να σκιαγραφήσουμε ή να οικοδομήσουμε μια εναλλακτική λύση στην κατάρρευση πέρα από τη δική μας επιβίωση ως αυτόχθονες κοινότητες.

Η πλειονότητα του πληθυσμού δεν βλέπει ή δεν πιστεύει ότι η καταστροφή είναι πιθανή. Το κεφάλαιο έχει καταφέρει να ενσταλάξει στον βασικό πολιτισμικό κώδικα των αποκάτω την εστίαση σε ένα διαρκές «τώρα» και την άρνηση της πραγματικότητας.

Πέρα από κάποιες αυτόχθονες κοινότητες, λαούς σε αντίσταση και μερικές ομάδες και συλλογικότητες, δεν είναι δυνατό να οικοδομηθεί μια εναλλακτική λύση που να υπερβαίνει την τοπικότητα.

Η επικράτηση της έννοιας του Έθνους-Κράτους στο φαντασιακό των αποκάτω είναι ένα εμπόδιο. Κρατάει τους αγώνες διασπασμένους, απομονωμένους και κατακερματισμένους. Τασύνορα που τους χωρίζουν δεν είναι μόνο γεωγραφικά.

-*-

Οι Αντιφάσεις.

Σημειώσεις:

Πρώτη σειρά αντιφάσεων:

 Ο αγώνας των αδερφών μας της περιοχής των Τσολουλτέκα ενάντια στην εταιρεία Bonafont, στην Πουέμπλα, στο Μεξικό (2021-2022). Βλέποντας ότι οι πηγές τους στέρευαν, οι κάτοικοι στράφηκαν ενάντια στον υπεύθυνο: την εταιρεία Bonafont, της Danone. Οργανώθηκαν και κατέλαβαν το εργοστάσιο εμφιάλωσης. Οι πηγές ανέκαμψαν και επέστρεψε το νερό και η ζωή στη γη τους. Η φύση ανταποκρινόταν έτσι στη δράση των υπερασπιστών της και επιβεβαίωνε αυτό που ειπώθηκε από τους χωρικούς: η εταιρεία λεηλατούσε το νερό. Η δύναμη καταστολής που τους έδιωξε, ύστερα από λίγο καιρό, δεν μπόρεσε να κρύψει την πραγματικότητα: οι λαοί υπερασπίζονταν τη ζωή και η εταιρεία και η κυβέρνηση υπερασπίζονταν τον θάνατο. Η μητέρα γη απάντησε έτσι στο ζήτημα: ναι υπάρχει γιατρειά, ανταποκρίνομαι με ζωή σε όποιον υπερασπίζεται την ύπαρξή μου· μπορούμε να συμβιώνουμε αν σεβόμαστε και φροντίζουμε ο ένας την άλλη.

Η πανδημία (2020). Τα ζώα ανέκτησαν τη θέση τους σε ορισμένες εγκαταλειμμένες αστικές περιοχές, αν και ήταν στιγμιαίο. Το νερό, ο αέρας, η χλωρίδα και η πανίδα πήραν μια ανάσα και επανήλθαν, αν και σε σύντομο χρονικό διάστημα υποτάχτηκαν και πάλι. Υπέδειξαν έτσι ποιος είναι ο εισβολέας.

Το Ταξίδι για τη Ζωή (2021). Στην ανατολή, δηλαδή στην Ευρώπη, υπάρχουν παραδείγματα αντίστασης στην καταστροφή και, πάνω απ’ όλα, οικοδόμησης μιας άλλης σχέσης με τη μητέρα γη. Οι αναφορές, οι ιστορίες και οι αφηγήσεις είναι πάρα πολλές για να συμπεριληφθούν σε αυτές τις σημειώσεις, αλλά επιβεβαιώνουν ότι η εκεί πραγματικότητα δεν είναι μόνο αυτή της ξενοφοβίας και της ηλιθιότητας και της αλαζονείας των κυβερνήσεών τους. Ελπίζουμε να βρούμε παρόμοιες προσπάθειες και σε άλλες γεωγραφίες.

Επομένως: ναι, η ισορροπημένη συνύπαρξη με τη φύση είναι εφικτή. Σίγουρα πρέπει να υπάρχουν περισσότερα σχετικά παραδείγματα. Σημείωση: να αναζητήσουμε περισσότερα στοιχεία, να ξαναμελετήσουμε τις αναφορές της Εκτός Εποχής κατά την επιστροφή της από το Ταξίδι για τη Ζωή – Κεφάλαιο Ευρώπη, τι είδαν και τι έμαθαν, να παρακολουθούμε τις δράσεις του CNI (Εθνικού Ιθαγενικού Κογκρέσου) και άλλων οργανώσεων και κινημάτων αδελφών αυτόχθονων λαών του κόσμου. Να δοθεί προσοχή στις εναλλακτικές σε αστικές περιοχές.

Μερικό συμπέρασμα: οι αντιφάσεις που εντοπίστηκαν θέτουν σε κρίση μία από τις προσεγγίσεις της περίπλοκης υπόθεσης, αλλά ακόμη όχι την ουσία. Ο λεγόμενος «πράσινος καπιταλισμός» θα μπορούσε κάλλιστα να απορροφήσει ή να αντικαταστήσει αυτές τις αντιστάσεις.

Δεύτερη σειρά αντιφάσεων:

Η ύπαρξη και η επιμονή της Έκτης και των ανθρώπων, ομάδων, συλλογικοτήτων, οργανώσεων και κινημάτων που συντάχθηκαν με τη Διακήρυξη για τη Ζωή. Και πολλών ακόμη ανθρώπων σε πολλά μέρη. Υπάρχουν εκείνοι που αντιστέκονται και εξεγείρονται, και προσπαθούν να συναντηθούν. Αλλά η αναζήτηση είναι απαραίτητη. Και αυτό μας διδάσκουν οι Αναζητήτριες: το να αναζητάς είναι ένας αγώνας, απαραίτητος, επείγων, ζωτικός. Κόντρα σε όλα, αυτές προσηλώνονται και στην πιο αχνή ελπίδα.

Μερικό συμπέρασμα: η απλή πιθανότητα –ελάχιστη, μικροσκοπική, απίθανη σε βαθμό γελοιότητας– να συμπέσουν οι αντιστάσεις και η εξέγερση, απορρυθμίζει τη μηχανή. Σίγουρα δεν την καταστρέφει. Όχι ακόμα. Οι κόκκινες μάγισσες θα είναι καθοριστικές.

Ναι, η πιθανότητα ενός θριάμβου της ζωής επί του θανάτου είναι γελοία μικρή. Οπότε απομένουν ως επιλογές: η παραίτηση, ο κυνισμός, η λατρεία του άμεσου (το «carpe diem» [άδραξε τη μέρα] ως ζωτικό στήριγμα).

Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν εκείνοι που αψηφούν τα τείχη, τα σύνορα, τους κανόνες… και τον νόμο των πιθανοτήτων.

Τρίτη σειρά αντιφάσεων: Δεν είναι απαραίτητη. Ισχύει η αρχή του Αποκλειόμενου Τρίτου.

Γενικό συμπέρασμα: επομένως, χρειάζεται να προταθεί άλλη υπόθεση.

-*-

Α! Νομίζατε ότι η πρωτοβουλία ή το βήμα που ανακοίνωσαν οι ζαπατιστικοί λαοί ήταν η εξαφάνιση των MAREZ (Αυτόνομων Εξεγερμένων Ζαπατιστικών Δήμων) και των JBG (Συμβουλίων Καλής Διακυβέρνησης), η ανατροπή της πυραμίδας και η γέννηση των GAL (Αυτόνομων Τοπικών Κυβερνήσεων);

Λοιπόν, λυπάμαι που σας χαλάω την ηρεμία. Δεν είναι έτσι. Ανατρέξτε πριν από το λεγόμενο «Πρώτο Μέρος» και τη συζήτηση για τα κίνητρα των λύκων και των βοσκών. Εντάξει; Τώρα τοποθετείστε αυτό:

Permissu et gratia a praelatis dico vobis visiones mirabiles et terribiles quas oculi mei in his terris viderunt. 30 Anno Resistentise, et prima luce diei viderunt imagines et sonos, quod nunquam antea viderant, et tamen litteras meas semper intuebantur.  Manus scribit et cor dictat.  Erat mane et supra, cicadae et stellae pugnabant pro terra…

Με την άδεια και τη χάρη των ανωτέρων, σας διηγούμαι τα θαυμάσια και τρομερά οράματα που είδαν τα μάτια μου σε αυτά τα εδάφη. Στο τριακοστό έτος της Αντίστασης και με το πρώτο φως της μέρας, είδαν εικόνες και ήχους που ποτέ πριν δεν είχαν δει, παρότι πάντα αντανακλούσαν στα λόγια μου. Το χέρι γράφει και η καρδιά υπαγορεύει. Ήταν ξημέρωμα και εκεί ψηλά οι γρύλλοι και τ’ άστρα αγωνίζονταν για τη γη…

Ο Καπετάνιος.

 Δεν εμφανίστηκε τότε, γιατί δεν γνωρίζατε για τον θάνατο του Σουπ Γκαλεάνο, ούτε για τους υπόλοιπους αναγκαίους θανάτους. Αλλά έτσι είμαστε εμείς οι ζαπατίστας: πάντα αποσιωπούμε περισσότερα απ’ όσα λέμε. Σαν να επιμένουμε να σχεδιάζουμε ένα παζλ πάντα ημιτελές, πάντα με ένα κομμάτι να λείπει, πάντα με αυτό το εκτός εποχής ερώτημα: κι εσύ τι;

Από τα βουνά του Νοτιοανατολικού Μεξικού.

40, 30, 20,10, 2, 1 χρόνο μετά.

Υ.Γ. – Τι είναι λοιπόν αυτό που λείπει; Ε, λοιπόν… ό,τι λείπει, λείπει.

[1] Η Αρχή του Αποκλειόμενου Τρίτου ή Αρχή του Αποκλειόμενου Μέσου είναι μία από τις Αρχές της Λογικής που πρωτοδιατύπωσε ο Αριστοτέλης. Σύμφωνα με αυτήν, δύο αντιφατικές προτάσεις δεν μπορεί να είναι και οι δύο ορθές ή και οι δύο λανθασμένες. Αν η μια είναι ορθή, η άλλη είναι λανθασμένη και το αντίστροφο – και δεν υπάρχει τρίτο ενδεχόμενο.

[2] Las Buscadoras (Οι Αναζητήτριες): Γυναίκες και συλλογικότητες γυναικών που αναζητούν τους πολιτικούς αντίπαλους που τα καθεστώτα έχουν «εξαφανίσει».

[3] Contrero/a: Αυτός, αυτή που είναι πάντα κόντρα. Παιχνίδι με την περσόνα του Ελίας Κοντρέρας, ερευνητή-ντετέκτιβ των ζαπατίστας στο μυθιστόρημα Ανήσυχοι Νεκροί (Κι ό,τι λείπει, λείπει) που συνέγραψαν ο Πάκο Ιγνάθιο Τάιμπο και ο Εξεγερμένος Υποδιοικητής Μάρκος (Άγρα, 2005).

[4] Πρόκειται για τα δύο ποτάμια που οριοθετούν τα σύνορα του μεξικανικού κράτους, ο Ρίο Μπράβο (ή Ρίο Γκράντε για τους κατοίκους των ΗΠΑ) στον βορρά και ο Σουτσιάτε στα νότια σύνορα με τη Γουατεμάλα.