Ημέρα 6 του καραβανιού. Candelaria, Campeche. Το τρένο των Μάγια καταστρέφει τον ποταμό Candelaria
Την 6η ημέρα του Καραβανιού El Sur Resiste, φτάσαμε στην πόλη Candelaria, Campeche, μια από τις κοινότητες όπου θα περάσει το έργο Tren Maya και στην οποία θα υπάρξει και αντίστοιχη στάση· ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη η κατασκευή των νέων δρόμων.
Η κατασκευή φαίνεται στον κεντρικό δρόμο, κόκκινα δοκάρια από χάλυβα καλύπτουν σχεδόν ολόκληρο τον δρόμο, ενώ τα σπίτια όσων ζουν σε αυτόν τον δήμο φαίνονται τόσο μικρά δίπλα σε αυτό το τερατώδες έργο θανάτου.
Η μέρα ξεκινά με ένα τελετουργικό καλωσορίσματος, στη μνήμη της (αγωνίστριας) Bety Cariño, και στην οποία ευχαριστούμε τη Μητέρα Γη που μας συνόδευσε, την ίδια στιγμή ζητείται δύναμη για να συνεχίσουμε να υπερασπιζόμαστε τη ζωή, σε μια χώρα όπου ο θάνατος που προκαλεί ο καπιταλισμός επιβάλλεται μέσα από την εξουσία των κακών κυβερνήσεων (malos gobiernos)
Τα κορίτσια και τα αγόρια που συμμετέχουν στο καραβάνι ανάβουν τη φωτιά του τελετουργικού, σήμερα γιορτάζουμε και την αντίστασή τους και θυμόμαστε ότι ο αγώνας είναι επίσης για να έχουν μέλλον σε αυτόν τον πλανήτη.
Η μέρα συνεχίζεται ακούγοντας τις μαρτυρίες των κατοίκων της La Candelaria, οι οποίοι εξηγούν τα αποτελέσματα που έχει δημιουργήσει στην κοινότητά τους η κατασκευή του λεγόμενου Tren Maya, μεταξύ των οποίων είναι:
- Αναγκαστικές εκτοπίσεις: τουλάχιστον 300 οικογένειες έχουν εκτοπιστεί από τότε που ανακοινώθηκε το έργο σε αυτήν την κοινότητα. Πολλές από τις οικογένειες που δεν ήθελαν να πουλήσουν τα σπίτια τους υπέστησαν παρενοχλήσεις και πιέστηκαν να δεχτούν χρηματική αποζημίωση.
- Παθήσεις του στομάχου και του αναπνευστικού: μέλη της κοινότητας μιλούν για αύξηση των ασθενειών τέτοιου είδους από τότε που ξεκίνησε η κατασκευή του Tren Maya, την οποία αποδίδουν στη χειροτέρευση της ποιότητας του νερού και στη διαρκή εισπνοή υλικών και ουσιών που χρησιμοποιούνται στις κατασκευές. Στην πραγματικότητα, είναι εύκολο να παρατηρήσετε πώς ένα λευκό στρώμα σκόνης κολλάει στα ρούχα και το σώμα, λόγω του ότι βρίσκονται κοντά στις υποδομές αυτές.
- Ενδοκοινοτική διαίρεση: το έργο έχει προκαλέσει περισσότερες διαφωνίες στην Candelaria μεταξύ μεν των ανθρώπων που υποστηρίζουν το έργο λόγω των ψεύτικων οικονομικών παραχωρήσεων που ανακοίνωσε η μεξικανική κυβέρνηση και των ανθρώπων δε που αντιτίθενται στην κατασκευή του λόγω της περιβαλλοντικής και κοινωνικής καταστροφής που θα επιφέρει το έργο.
- Απώλεια υδάτινων σωμάτων: ανάμεσα στις πιο σοβαρές επιπτώσεις του συγκεκριμένου έργου αποτελεί του ποταμού που διασχίζει την κοινότητα είναι καθαρό. Η κοινότητα αναφέρει επίσης ότι οι υγρότοποι εντός της κοινότητας έχουν επιχωματωθεί για να συνεχιστεί η κατασκευή του τρένου του θανάτου.
Αφού ακούσαμε τα λόγια των συντρόφων και των συντρoφισσών από την Candelaria καθώς και άλλων συντρόφων από τις κοινότητες που είναι μέρος του καραβανιού, προχωρήσαμε σε από κοινού διαδήλωση φωνάζοντας τα συνθήματα: Αυτό το τρένο δεν είναι Μάγια, αυτό το τρένο είναι στρατιωτικό!
Καθώς περπατάμε στους δρόμους, μερικοί άνθρωποι στην κοινότητα νιώθουν άβολα με την παρουσία μας, κάποιοι φωνάζουν «θέλουμε πρόοδο», φωνάζουν· ο διχασμός που έχει δημιουργήσει η ομιλία του προέδρου και οι θεσμοί του όπως το FONATUR (Εθνικό Ταμείο Τουριστικής Προβολής) είναι εμφανής σε αυτήν την κοινότητα.
Σχεδόν στο τέλος της πορείας, φτάσαμε στο ποτάμι, στην αριστερή πλευρά φαίνεται φαρδύ και επιβλητικό, μοιάζει να μην έχει τέλος και είναι περιτριγυρισμένο από δέντρα και φύση. στη δεξιά πλευρά έχει καλυφθεί από χαλίκι και χώμα, έχουν μείνει μόνο 10 μέτρα για να συνεχίσει να κυκλοφορεί το νερό. δεν υπάρχουν πια δέντρα, μόνο σωροί από χαλίκια και μια κίτρινη μπουλντόζα που σπρώχνει ασταμάτητα τα χαλίκια.
Μία συντρόφισσα από την κοινότητα παίρνει το μεγάφωνο και μας ζητά να παρατηρήσουμε και να τεκμηριώσουμε την καταστροφή του ποταμού. Ο θάνατος που φέρνει μαζί του το κακώς ονομαζόμενο Τρένο των Μάγια είναι όλο και πιο διαβόητος σε όλα τα μέρη όπου συνεχίζεται η κατασκευή του παρά τις πολλαπλές προστασίες που έχουν αγνοηθεί, παραβιάζοντας έτσι το σύνταγμα της χώρας και τους νόμους που η κακή κυβέρνηση απαιτεί από τους ανθρώπους να σέβονται.
Η συντρόφισσα αναφέρει επίσης ότι τα έργα που σχετίζονται με τον ποταμό δεν τέθηκαν ποτέ σε διαβούλευση με την κοινότητα και η Δήλωση Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων απλώς δεν υπάρχει. Παραβίαση του δικαιώματος στην ενημέρωση, στη διαβούλευση με τους αυτόχθονους λαούς και τους μεξικανικούς νόμους.
Μετά την πορεία, το Καραβάνι φεύγει για το Vallalolid. Ακολουθούμε τη διαδρομή του θανάτου του Τρένου με ξεκάθαρο στόχο να κάνουμε ορατή την καταστροφή που ήδη προκαλεί, αλλά και να δώσουμε φωνή στην αντίσταση των ανθρώπων σε κοινότητες όπως η Candelaria που αρνούνται να φιμωθούν και που συνεχίζουν να αγωνίζονται για να υπερασπιστούν τη ζωή.
Φωτογραφία David Munoz