Θεματικος συντονισμος «ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ – ΑΥΤΟΘΕΣΜΙΣΗ – ΚΟΙΝ. ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ» – Iδρυτικο κειμενο
Οι Ζαπατίστας και οι εξεγερμένοι ιθαγενείς του Μεξικού ανήγγειλαν την άφιξη μιας αντιπροσωπείας τους στην Ευρώπη το καλοκαίρι του 2021. Το ταξίδι τους στην Ευρώπη και την Ελλάδα αποτελεί το έναυσμα για τη συνάντηση και τον συντονισμό ενός πλήθους εγχώριων κοινωνικών εγχειρημάτων, πρωτοβουλιών και πολιτικών συλλογικοτήτων, που επιθυμούμε να συνεργαστούμε και να ανταλλάξουμε σκέψεις, απόψεις και βιώματα με τις ζαπατιστικές κοινότητες.
Στην εξέλιξη της οργάνωσης, δημιουργήθηκε ήδη μια σειρά από τοπικούς-περιφερειακούς αλλά και θεματικούς συντονισμούς. Ένας τέτοιος θεματικός συντονισμός πανελλαδικού χαρακτήρα είναι ο συντονισμός «ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ – ΑΥΤΟΘΕΣΜΙΣΗ – ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ» που έχει ως άμεσο στόχο τη διοργάνωση σχετικών δράσεων και εκδηλώσεων.
Οι συλλογικότητες και τα πρόσωπα που βρισκόμαστε σε αυτόν τον συντονισμό θεωρούμε πως η αυτονομία αποτελεί ένα πρόταγμα που συνέχει όλους τους επιμέρους ζαπατιστικούς αγώνες και μια λέξη που τονίζουν οι ίδιοι διαχρονικά απευθυνόμενοι-ες εδώ και 27 χρόνια σε ολόκληρο τον πλανήτη. Μας ενδιαφέρει, επομένως, να ρίξουμε φως στον πολιτειακό τρόπο οργάνωσης των Ζαπατίστας: Ποιοι είναι οι νόμοι τους; Πώς λειτουργούν τα καρακόλς και ποια η αυτοθέσμισή τους; Ποιο είναι το κύριο σώμα των κανόνων και αρχών τους; Αλλάζει αυτό και πώς;
«Η ουσία του αγώνα βρίσκεται στην οργάνωση», μια κοινή άποψη και στάση ζωής που διαβάζουμε στα βιβλία των Ζαπατίστας σε κάθε τους ενέργεια. Οι βάσεις στήριξης, οι συνελεύσεις 4 επιπέδων, τα συμβούλια καλής διακυβέρνησης είναι θεσμοί αμεσο-δημοκρατικοί μιας κοινωνίας που λειτουργεί συλλογικά. Όλα αυτά θα θέλαμε να συζητήσουμε μαζί τους και να προβληθεί στο ευρύτερο κοινό το δημοκρατικό παράδειγμα του αγώνα τους.
Επιπλέον, θα είναι πολύτιμο για τους εγχώριους οριζόντιους συλλογικούς και κοινωνικούς αγώνες να μάθουν για τις πιθανές δυσκολίες που μπορεί να προκύπτουν όταν οι κοινότητες αυτοθεσμίζονται και για τις πιθανές πρακτικές και διαδικαστικές λύσεις. Θεωρούμε πως η αυτονομία τους είναι αυτό που συνδέει τη φεμινιστική, την οικολογική και όλες τις άλλες πτυχές της Επανάστασης των Ζαπατίστας και αποτελεί ένα από τα πιο φωτεινά σύγχρονα παραδείγματα ελπίδας για την πιθανότητα υλοποίησης μιας αμεσο-δημοκρατικής και οικολογικής κοινωνίας.
Μέσα από αυτή τη διαδικασία αλληλεπίδρασης και ανταλλαγής είμαστε σίγουροι και σίγουρες πως θα αναδειχθούν οι κοινές επιθυμίες μας και ότι οι διαφορές μας θα αποτελέσουν αμοιβαία έμπνευση. Θα εξερευνήσουμε όχι μόνο τις κοινές αλλά και νέες προοπτικές και πιστεύουμε ότι μαζί με τους Ζαπατίστας θα εφεύρουμε νέους τρόπους να περπατάμε τις παλιές διαδρομές, θα ξαναθυμηθούμε παλιές μεθόδους για να λύνουμε καινούργια προβλήματα και τελικά θα βαδίσουμε ρωτώντας ο ένας τον άλλον και βρίσκοντας μαζί τις απαντήσεις πέρα από ιδεολογικές βεβαιότητες. Στόχος μας είναι να συνεχίσουμε και στο μέλλον –μετά την επιστροφή στις κοινότητές τους– τη δημιουργική επαφή που θα έχουμε ξεκινήσει.
Ο «κοινός τόπος» της ζαπατιστικής αυτονομίας είναι η αφετηρία μας σε αυτή την προσπάθεια. Όμως μέσα από αυτή τη συνάντηση και τις διεργασίες της, αρχίζει να διαφαίνεται ότι πέρα από την αφετηρία, μπορεί να μας ενώσει και το ίδιο το ταξίδι με ορίζοντα τον αγώνα προς την κοινωνική χειραφέτηση.
Οι κοινωνικοί αγώνες του σήμερα δεν μπορούν να στοχεύουν στην αποκατάσταση της προηγούμενης κανονικότητας του κρατικού και καπιταλιστικού «μονόδρομου» αλλά στην προοπτική της δημιουργίας ενός ισχυρού κοινωνικού ρεύματος και πολίτικου κινήματος για την ανατροπή αυτής της «συνθήκης». Το ιστορικό δίλημμα που ξετυλίγεται μπροστά στα μάτια μας είναι ξεκάθαρο: ή θα συμβάλουμε σε μια κίνηση της κοινωνίας προς τα εμπρός, προς την κοινωνική χειραφέτηση, ή θα υποταχθούμε στη «συνθήκη» μιας νέου τύπου βαρβαρότητας.
Αυτό ακριβώς είναι το διακύβευμα της εποχής μας. Θα σπάσουμε τον αέναο κύκλο της ιεραρχίας και της βίαιης καπιταλιστικής συσσώρευσης, που μας διαχωρίζει από τη γη, τα μέσα παραγωγής, αναπαραγωγής και διαβίωσής μας, που κλέβει ό,τι δημιουργούμε για να μας το επιστρέψει ως αντικείμενο-εμπόρευμα, που καταστρέφει τις κοινωνικές μας σχέσεις και μας στερεί τον έλεγχο πάνω στις ζωές μας, ή θα παραμείνουμε εγκλωβισμένοι στην υπάρχουσα πραγματικότητα, με ό,τι συνέπειες θα έχει αυτό για την κοινωνία και τη φύση;
Σε αυτά τα ερωτήματα προσπαθεί να απαντήσει αυτό το νέο εγχείρημα του συντονισμού της «Αυτονομίας – Αυτοθέσμισης – Κοινωνικής Οικολογίας», το οποίο προσπαθούμε από κοινού να συνδιαμορφώσουμε.
Μέσα από μια διαδικασία αλληλοτροφοδότησης από διαφορετικά βιώματα, εμπειρίες αγώνων και προοπτικές, επιχειρούμε να περάσουμε στη συγκρότηση ενός κοινού τόπου και χώρου προβληματισμού και δράσης με στόχο τη δημιουργία κοινών περασμάτων, πάρα τις διαφορετικές θεωρητικές αφετηρίες και προσεγγίσεις.
Στόχος μας είναι η αναζήτηση κοινών πολιτικών προταγμάτων που να απαντούν στα μεγάλα προβλήματα της εποχής μας. Πιστεύουμε πως τα κοινωνικά και οικολογικά προβλήματα έχουν άμεση σχέση με τη συστημική-δομική οργάνωση της κοινωνίας και την αέναη ανάπτυξη που πρεσβεύει ο καπιταλισμός για τη διαιώνισή του. Ως μια πολιτική κίνηση από-τα-κάτω, έχουμε στη φαρέτρα μας: την άμεση δημοκρατία ως πολίτευμα, την αυτοθέσμιση, τις τοπικές λαϊκές-κοινοτικές συνελεύσεις, την οικολογική οργάνωση της κοινωνίας, τους αυτοοργανωμένους κοινωνικούς-ταξικούς αγώνες, την ανάκτηση και αυτοδιαχείριση της γης, των μέσων παραγωγής, των παλιών και νέων δημιουργούμενων κοινών αγαθών· την απελευθέρωση της ανθρώπινης δραστηριότητας από τα δεσμά του κέρδους, ενάντια σε κάθε είδους διαμεσολάβηση, ανάθεση, εκμετάλλευση, ιεραρχία και κρατισμό.
Αν θέλουμε σε κάτι να συμβάλουμε με αυτό το εγχείρημα είναι να διερευνήσουμε τις δυνατότητες για τη δημιουργία μιας εναλλακτικής στρατηγικής, σαφώς ανταγωνιστικής προς τον καπιταλιστικό μονόδρομο. Νιώθουμε αναγκαίο να απαλλαγούμε από το κυρίαρχο φαντασιακό και τη «φυσικότητα» που προσδίδει η κυρίαρχη ιδεολογία στις καπιταλιστικές σχέσεις, τόσο που ο κυρίαρχος ανθρωπολογικός τύπος που έχει διαμορφώσει ο καπιταλισμός και η ιεραρχία να θεωρεί πιο πιθανή την καταστροφή του κόσμου, παρά την ανατροπή του!
Σε καμιά περίπτωση δεν επιφυλάσσουμε για τον εαυτό μας τον τραγικό ρόλο μιας πεφωτισμένης «πρωτοπορίας», όπως επεφύλαξαν για τους λαούς οι ολοκληρωτισμοί του παρελθόντος. Προχωράμε δημιουργώντας το έδαφος στο οποίο θα ανοίξουμε έναν δημιουργικό πολιτικό διάλογο, με αφετηρία την ισότητα, όπου οι μορφές και τα περιεχόμενα στις πολιτικές πρωτοβουλίες που θα παίρνουμε, θα έχουν τον απαραίτητο βαθμό συνεκτικότητας που κάθε φορά θα κατακτούμε.
Κατά συνέπεια, το παρόν κείμενο –αυτό το ανοιχτό κάλεσμα σταθερής συνάντησης ελεύθερα αγωνιζόμενων ανθρώπων και συλλογικοτήτων– μπορεί να αποτελέσει τη βάση μιας ελάχιστης πολιτικής συμφωνίας με τις εξής γενικές αρχές:
- Αντιεξουσιαστική-αντικαπιταλιστική κατεύθυνση, ενάντια σε εκμετάλλευση, ρατσισμό, πατριαρχία, λεηλασία της φύσης
- Άμεση δημοκρατία, κοινωνική και πολιτειακή αυτοθέσμιση-αυτοκυβέρνηση στην πράξη, αυτόνομη συμβουλιακή κοινοτιστική οργάνωση
- Ισοτιμία σε όλα τα επίπεδα χωρίς κοινωνικές ιεραρχίες και αποκλεισμούς
Υπογράφει ο Πανελλαδικός Θεματικός Συντονισμός με αφορμή τον ερχομό των Ζαπατίστας «ΑΥΤΟΝΟΜΙΑ-ΑΥΤΟΘΕΣΜΙΣΗ & ΚΟΙΝ. ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ» [συμμετέχουν άτομα και οι εξής συλλογικότητες: “Infolibre” – Συνεργατική για την ανεξάρτητη ενημέρωση και επικοινωνία, Odo / ελευθεριακή συλλογικότητα, Support Earth, Άγρυπνοι Πολίτες, Ανοιχτή Συνέλευση «Σπορά» (Λάρισα), Από Κοινού Συνέλευση για την Αποανάπτυξη & την Άμεση Δημοκρατία, Αυτενέργεια – πολιτική συλλογικότητα, «Αυτολεξεί» – ελευθεριακός τόπος & εκδόσεις, Αυτόνομη Συσπείρωση Πολιτών Ικαρίας, Αυτοοργανωμένη Δομή Υγείας Εξαρχείων, Ελευθεριακή Πορεία, «Εμείς» – αυτοοργανωμένη συλλογικότητα Καλαβρύτων, Εναλλακτική Δράση για ποιότητα ζωής, Κοινωνικός χώρος “Xanadu” (Ξάνθη), Σπόροι Ελευθερίας, Συνέλευση Υποδοχής των Ζαπατίστας στη Βέροια, Συνέλευση Υποδοχής των Ζαπατίστας στην Εύβοια].